Verplichtingen voor ouderinitiatieven onder de Wtza
De Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) zal op 1 januari 2022 in werking treden en de nodige veranderingen met zich mee brengen. In dit artikel gaan wij in op de aandachtspunten en de verplichtingen voor zorgaanbieders en in het bijzonder toegespitst op onze ouderinitiatieven.
Wat beoogt de Wtza?
Simpel gezegd beoogt de Wtza om meer zicht en grip te krijgen op grote – en kleine zorgaanbieders. Het spook van fraude en gebrekkige zorg was voldoende om de Tweede Kamer te overtuigen dat deze wet noodzakelijk was.
Datzelfde spook heeft ervoor gezorgd dat deze wet voor vrijwel alle zorgaanbieders gaat gelden, ongeacht hun schaal. Van de ambities om te komen tot minder regeldruk voor kleine zorgaanbieders (ouderinitiatieven) komt op deze manier weinig terecht.
De lobby van Het Netwerk Ouderinitiatieven waarin De Grasboom participeert, heeft niet kunnen voorkomen dat ouderinitiatieven buiten de reikwijdte van deze wet zijn gebleven. Het heeft slechts tot enkele beperkte aanpassingen geleid.
Voor wie geldt de Wtza?
De Wtza geldt voor alle zorgaanbieders die in de zin van de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz), zorg leveren volgens de Wet langdurige zorg Wlz. Voor zorgaanbieders die uitsluitend, volgens de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) gefinancierde zorg leveren, is de Wkkgz en daarmee ook de Wtza, niet van toepassing. Als je als zorgaanbieder aan één of meerdere personen zorg levert op basis van de Wet Langdurige Zorg (Wlz), val je onder beide wetten. Omdat de Wlz ook opengesteld is voor mensen met een GGZ-beperking, zullen vele Grasboom-projecten onder beide wetten vallen.
Meldingsplicht Wtza voor ouderinitiatief
Zijn er 10 of minder zorgverleners werkzaam in het ouderinitiatief, dan is er slechts een meldingsplicht. Met ‘zorgverleners’ worden personen bedoeld die beroepsmatig zorg verlenen. Bij het bepalen van het aantal zorgverleners tellen de leidinggevende (teamleider) en facilitaire medewerkers (gastvrouwen, huishoudelijke hulpen e.d.) niet mee.
In het landelijk Register Zorgaanbieders kun je nagaan of jouw ouderinitiatief al bekend is als zorgaanbieder. De meeste Grasboomprojecten zijn bekend, een enkel project nog niet. Je kunt dit controleren bij zoeken.zorgaanbiedersportaal.nl (zoek op KvK-nummer). Als je niet bekend bent, meld het ouderinitiatief dan aan voor 1 juli 2022 via onderstaande link.
Meldingsplicht ouderinitiatief
Vergunningsplicht Wtza; uitzondering voor ouderinitiatief met minder dan 10 zorgverleners
Meer dan 10 zorgverleners? Dan geldt er een vergunningplicht.
Een bestaande Wmo-aanbieder die ook Wlz-zorg gaat leveren, met minder dan 10 zorgverleners hoeft geen Wtza-vergunning aan te vagen. Het aantal 10 geldt alleen voor medewerkers met een zorgtaak; dus niet voor niet meewerkende teamleiders in de zorg; huishoudelijke hulpen; enz.
Als er, ten tijde van de inwerkingtreding van de Wtza niet meer dan 10 zorgverleners in dienst waren en dit aantal na inwerkingtreding wordt overschreden. Dan moet in dat geval alsnog een Wtza-vergunning binnen zes maanden, nadat de grens van 10 zorgverleners is overschreden, worden aangevraagd.
Zijn er meer dan 10 zorgverleners (personen, niet Fte) actief in het ouderinitiatief dan geldt er een vergunningsplicht. Voor bestaande initiatieven is er een overgangstermijn tot 1 januari 2024. De aanvraag moet gedaan worden bij het CIBG (Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg)
Openbare jaarverantwoordingsplicht, maar geen accountantsverklaring vereist
Een andere verplichting voor zorgaanbieders die onder deze wet gaan vallen is de financiële verantwoordingsplicht.
Waarom? De redenering is simpel: als de financiering uit publieke middelen komt, moet er verantwoording en transparantie zijn.
Kleine zorgaanbieders met een netto omzet onder de 12 miljoen hoeven geen accountantsverklaring te overleggen.
Zorgaanbieders moeten zich jaarlijks vóór 1 juni verantwoorden door het openbaar maken van de jaarverantwoording over het voorafgaande kalenderjaar.
In 2023 is men verplicht om voor het eerst een jaarrekening te publiceren over het daar aan voorafgaande boekjaar (2022). Concreet gaat het om publicatie, van de balans en de winst & verlies-rekening, volgens de aangereikte modellen die bij deze regeling horen. Daarnaast moet er een vereenvoudigde vragenlijst worden ingevuld met algemene gegevens en o.a. over de bestedingen.
Tip: hanteer de boekhoud modellen alvast voor de jaarrekening 2021 zodat de cijfers over 2022 volgens de boekhoud modellen vergeleken kunnen worden met die van 2021.
Regeling openbare jaarverantwoording op basis van Wmg
Onafhankelijk toezichthouder niet bij Familie-ouderinitiatieven
Binnen de Wtza is een uitzondering gemaakt op de eis voor een onafhankelijke interne toezichthouder bij familie-ouderinitiatieven. Deze eis bleek disproportioneel te zijn omdat ouders en/of familie zelf de regie voeren over de zorg van hun naasten. Dankzij onze succesvolle lobby geldt deze verplichting niet voor onze wooninitiatieven.
Verder ter informatie:
Verschillende wetten; andere toezichthouders; andere toetsingskaders
Vanaf 1 januari 2021 hebben een aantal bewoners (ggz) binnen onze ouderinitiatieven toegang gekregen tot de Wet langdurige zorg (Wlz). In de financiële bedrijfsvoering hebben we daardoor te maken twee (verschillende) wettelijke kaders; de Wmo-2015 en de Wlz. Momenteel werken gemeenten (Wmo) en zorgkantoren (Wlz) met verschillende toezichthouders. De regionale GGD’s houden toezicht namens de gemeenten. Voor de zorgkantoren verzorgt het IGJ (over kwaliteit van de zorg) en de NZa (over zorggelden) het toezicht. In onderstaand overzicht hebben we geprobeerd de verschillende toezichthouders en toetsingskaders in kaart te brengen.
Toezicht bij ouderinitiatieven volgens Wmo 2015
Ouderinitiatieven die als zorgaanbieder (hoofdaannemer) uitsluitend de zorg leveren volgens de Wmo, vallen onder het toezicht van de gemeente. De regionale GGD fungeert (vaak in samenwerking met de IGJ) als toezichthouder. De IGJ houdt ook toezicht bij uitvoering van de wet Wvggz binnen een Wmo wooninitiatief.
Een ‘Wmo-ouderinitiatief’ met uitsluitend ‘Wmo-bewoners’, moet voldoen aan de wettelijke vereisten op gebied van kwaliteit en klachten uit de Wmo-2015.
Toezicht bij ouderinitiatieven volgens Wlz
Ouderinitiatieven die als zorgaanbieder (hoofdaannemer) de zorg leveren volgens de Wlz, vallen onder toezicht van de Inspectie (IGJ) en de Nederlandse zorgautoriteit (Nza); voor hen is de Wkkgz (Wet kwaliteit, klachten en geschillen) van toepassing. De IGJ regelt het toezicht voor kwalitatief goede zorg en de NZa voor financieel beleid en rechtmatigheid van uitgaven aan zorggelden.
Ouderinitiatief met een ‘bewoners-mix’ van Wlz en Wmo 2015
Als er binnen eenzelfde wooninitiatief één of meerdere bewoners volgens de Wlz hun zorg ontvangen, en de andere bewoners volgens de Wmo, dan valt het gehele wooninitiatief onder de kwaliteitseisen van de Wkkgz en wordt daarmee de IGJ automatisch toezichthouder.
